In an earlier post, we shared some of the best Filipino tongue twisters out there. Today, we are going discuss another popular language topic in the Philippines: bugtong. Here are a couple of examples that come to mind: “Hayan na si kaka, bubuka-bukaka” and “Ako ay may kaibigan, kasama ko kahit saan.”
Are you curious to know what these words are all about? In this article, we will talk all about “bugtong” — what it means, how it is used, and of course, we will present plenty of interesting examples! Are you ready for a quick Filipino language lesson? Let’s begin!
What is Bugtong in English?
In English, perhaps the closest translation of “bugtong” is “riddle,” which the Merriam-Webster Dictionary defines as “a mystifying, misleading, or puzzling question posed as a problem to be solved or guessed.”
However, we believe that this definition is rather broad. Indeed, the “bugtong” is something that must be solved or guessed, but it also has certain characteristics in terms of form and meaning that are particular to the Filipino language. Let’s take a closer look at the meaning of “bugtong.”
What is the Meaning of Bugtong?
In the Philippines, a “bugtong” is an utterance that contains a “double” or hidden meaning. It may come in the form of a declarative sentence, or an interrogative sentence (i.e. a question). The answer may be referring to an animal, plant, clothing, or any other item used or seen by Filipinos.
In the past, asking and answering riddles or “bugtong” was a popular pastime among Pinoys. These days, it is usually taught as part of the Filipino language subject in school, and remains as part of our rich language and heritage.
120+ Samples of Bugtong with Answers
We have collected an extensive list of “bugtong” covering various topics such as the human body, animals, fruits, vegetables, and things. For each riddle, we have included the answer (“sagot”) as well. Let’s see how many of these you and your friends can answer!
A. About the Body
Here’s a list of “bugtong” about the human body. It’s actually a pretty fun way of teaching body parts to kids (or even to adults) who are learning Filipino languages. As you read each riddle, try to visualize the hidden meaning!
1. Isang balong malalim, puno ng patalim.
Sagot: Bibig
2. Dalawang magkaibigan, nasa likod ang mga tiyan.
Sagot: Binti
3. Halamang di nalalanta kahit natabas na.
Sagot: Buhok
4. Anong bunga ang malayo sa sanga?
Sagot: Bungang-araw
5. Dalawang magkaibigan, mahilig mag-unahan.
Sagot: Dalawang paa
6. Limang magkakapatid, laging kabit-kabit.
Sagot: Daliri
7. Nakatago na, nababasa pa.
Sagot: Dila
8. Limang magkakapatid, iisa ang dibdib.
Sagot: Kamay
9. Aling bahagi ng katawan ang di naaabot ng kanang kamay?
Sagot: Kanang siko
10. Dalawang batong itim, malayo ang nararating.
Sagot: Mata
11. Dalawang tindahan, sabay na binubuksan.
Sagot: Mata
12. Isang bayabas, pito ang butas.
Sagot: Mukha
13. Isang bundok, hindi makita ang tuktok.
Sagot: Noo
14. Bahay ni Kaka, hindi matingala.
Sagot: Noo
15. Isang bakud-bakuran, sari-sari ang nagdaan.
Sagot: Ngipin
16. Dalawang balon, hindi malingon.
Sagot: Tenga
17. Kay lapit-lapit na sa mata, di mo pa rin makita.
Sagot: Tenga
18. Natawa ang nagbigay, nagalit ang pinagbigyan.
Sagot: Utot (haha)
Notice that for some of these items (e.g. mata, noo, tenga), there are more than two riddles or sentences. Indeed, it is actually quite common to have different variations of “bugtong” to have the same answer. This tells us how rich, creative, and imaginative the Filipino people truly are!
B. About Animals
The following riddles or “bugtong” refer to animals, many of which can be found in the Philippine countryside. Read them aloud one by one to your friends, and see if they can guess the correct answers!
19. Tungkod ni Kapitana, hindi mahawakan.
Sagot: Ahas
20. Eto na si bayaw, dala-dala’y ilaw.
Sagot: Alitaptap
21. Mataas kung nakaupo, mababa kung nakatayo.
Sagot: Aso
22. Heto, heto na si Lelong, bubulong-bulong.
Sagot: Bubuyog
23. Kay liit pa ni Neneng, marunong nang kumendeng.
Sagot: Bibe
24. Anong hayop ang dalawa ang buntot?
Sagot: Elepante
25. Bata pa si Nene, marunong nang manahi.
Sagot: Gagamba
26. Kulisap na lilipad-lipad, sa ningas ng liwanag ay isang pangahas.
Sagot: Gamu-gamo
27. Ibon kong saan man makarating, makababalik kung saan nanggaling.
Sagot: Kalapati
28. Bagama’t maliit, marunong nang umawit.
Sagot: Kuliglig
29. Kung kailan tahimik, saka nambubuwisit.
Sagot: Lamok
30. Naghanda ang katulong ko, nauna pang dumulog ang tukso.
Sagot: Langaw
31. Maliit pa si Nene, nakakaakyat na sa tore.
Sagot: Langgam
32. May ulo’y walang buhok, may tiyan walang pusod.
Sagot: Palaka
33. Hindi pari, hindi hari, nagdadamit ng sari-sari.
Sagot: Paru-paro
34. Alin sa mga ibon ang di nakadadapo sa kahoy?
Sagot: Pugo
35. Matanda na ang nuno, hindi pa naliligo.
Sagot: Pusa
36. Kaaway ni Bantay, may siyam na buhay.
Sagot: Pusa
37. Kinain ko ang isa, ang itinapon ko ay dalawa.
Sagot: Talaba
38. Ang ulo ay kabayo, ang leeg ay pare, ang katawan ay uod, ang paa ay lagare.
Sagot: Tipaklong
Take note that some of these riddles include unique names and nicknames (e.g. Lelong, Nene, Neneng). Until today, you may have heard of people having such names or being called interesting nicknames by their families and friends.
C. About Fruits
Do you love to eat Philippine fruits? Here are some riddles to remind you about the native fruits that grow in our country. If you encounter a fruit that you haven’t heard of or tried yet, why don’t you look them up and have a taste, too!
39. Ate mo, ate ko, ate ng lahat ng tao.
Sagot: Atis
40. Nakatalikod na ang prinsesa, ang mukha’y nakaharap pa.
Sagot: Balimbing
41. Nakayuko ang reyna, di nalalaglag ang korona.
Sagot: Bayabas
42. Magkapatid na prinsesa, lahat nama’y pawang negra.
Sagot: Duhat
43. Kumpul-kumpol na uling, hayon at bibitin-bitin.
Sagot: Duhat
44. Isang prinsesa nakaupo sa tasa.
Sagot: Kasoy
45. Hugis-puso, kulay ginto, anong sarap kung kagatin, malinamnam kung kainin.
Sagot: Mangga
46. Isang pamalu-palo, libot na libot ng ginto.
Sagot: Mais
47. Kampanilya ni Kaka, laging mapula ang mukha.
Sagot: Makopa
48. Tatlong bundok ang tinibag, bago narating ang dagat.
Sagot: Niyog
49. Bahay ni Margarita, naliligid ng sandata.
Sagot: Pinya
50. Bulaklak muna ang dapat gawin, bago mo ito kanin.
Sagot: Saging
51. Hindi Linggo, hindi piyesta, naglawit ang bandera.
Sagot: Dahon ng saging
52. Wala pa ang giyera, wagayway na ang bandera.
Sagot: Dahon ng Saging
53. Maasim talaga ang kanyang bunga, may sampal na kasama mula sa ada.
Sagot: Sampalok
54. Nakabaluktot na daliri, sa sanga ay mauuri.
Sagot: Sampalok
55. Kung tawagin nila’y santo, hindi naman milagroso.
Sagot: Santol
56. Gulay na kay tamis, maputi ang kutis.
Sagot: Singkamas
57. Nang ihulog ay buto, nang hanguin ay trumpo.
Sagot: Singkamas
58. Isang tabo, laman ay pako.
Sagot: Suha
As you may have noticed, many of these fruits are unique to the Philippines. The “balimbing,” “duhat,” and “makopa” may not be so common, but we encourage you to try them and enjoy their delicious tastes!
D. About Vegetables
Of course, we mustn’t forget these riddles about various vegetables, which are often included in delicious Pinoy dishes. Some of these are mentioned in the popular Philippine nursery rhyme, “Bahay Kubo:”
59. Nang sumipot sa maliwanag, kulubot na ang balat.
Sagot: Ampalaya
60. Ulan nang ulan, hindi pa rin mabasa ang tiyan.
Sagot: Dahon ng gabi
61. Ang anak ay nakaupo na, ang ina’y gumagapang pa.
Sagot: Kalabasa
62. Habang aking hinihiwa, ako ay pinaluluha.
Sagot: Sibuyas
63. Munting tampipi, puno ng salapi.
Sagot: Sili
64. Nang munti pa ay paru-paro, nang lumaki ay latigo.
Sagot: Sitaw
65. Gulay na granate ang kulay, matigas pa sa binti ni Aruray, pag nilaga ay lantang katuray.
Sagot: Talong
E. About Things
This is a “catch all” category for riddles about various things, including household items, things used in school, things found in church, and other settings. The answers may even remind you about your childhood!
66. Isang biyas na kawayan, maraming lamang kayamanan.
Sagot: Alkansiya
67. Ako ay may kaibigan, kasama ko kahit saan.
Sagot: Anino
68. Sa umaga ay nagtataboy, sa gabi ay nag-aampon.
Sagot: Bahay
69. Apat katao, iisa ang sombrero.
Sagot: Bahay
70. Kung gabi ay malapad, kung araw ay matangkad.
Sagot: Banig
71. Kabaong na walang takip, sasakyang nasa tubig.
Sagot: Bangka
72. Sa maling kalabit, may buhay na kapalit.
Sagot: Baril
73. Hindi tao, hindi hayop, kung uminom ay salup-salop.
Sagot: Batya
74. Lumakad walang paa, tumatangis walang mata.
Sagot: Bolpen
75. Kung gabi ay hinog, sa araw ay hilaw.
Sagot: Bombilya
76. Nagbibigay na, sinasakal pa.
Sagot: Bote
77. Takbo roon, takbo rito, hindi makaalis sa tayong ito.
Sagot: Duyan
78. Instrumentong pangharana, hugis nito ay katawan ng dalaga.
Sagot: Gitara
79. Hayan na si kaka, bubuka-bukaka.
Sagot: Gunting
80. Dalawang ibong marikit, nagtitimbangan sa siit.
Sagot: Hikaw
81. Binili ko nang di nagustuhan, ginamit ko nang di ko nalalaman.
Sagot: Kabaong
82. Ako’y aklat ng panahon, binabago taun-taon.
Sagot: Kalendaryo
83. Nagbibihis araw-araw, nag-iiba ng pangalan.
Sagot: Kalendaryo
84. Lupa ni Mang Juan, kung sinu-sino ang dumadaan.
Sagot: Kalsada
85. Isa ang pasukan, tatlo ang labasan.
Sagot: Kamiseta
86. Nang hatakin ang baging, nagkagulo ang matsing.
Sagot: Kampana ng simbahan
87. Kung kailan mo pinatay, saka pa humaba ang buhay.
Sagot: Kandila
88. Lumabas, pumasok, dala-dala ay panggapos.
Sagot: Karayom
89. Baboy ko sa Bukidnon, kung hindi sakya’y hindi lalamon.
Sagot: Kudkuran ng niyog
90. Malaking supot ni Mang Jacob, kung sisidlan ay pataob.
Sagot: Kulambo
91. May bintana nguni’t walang bubungan, may pinto nguni’t walang hagdanan.
Sagot: Kumpisalan
92. Naabot na ng kamay, ipinagawa pa sa tulay.
Sagot: Kubyertos
93. Kadena ay sinabit, sa batok nakakawit.
Sagot: Kwintas
94. Urong sulong, lumalamon.
Sagot: Lagari
95. May apat na binti ngunit hindi makalakad.
Sagot: Lamesa
96. Isang uhay na palay, sikip sa buong bahay.
Sagot: Lampara
97. Ikinakabit ito sa regalo, isinasabit sa buhok ni Amparito.
Sagot: Laso
98. Walang hininga ay may buhay, walang paa ay may kamay, mabilog na parang buwan, ang mukha’y may bilang.
Sagot: Orasan
99. Nagtago si Pedro, nakalabas ang ulo.
Sagot: Pako
100. Pag-aari mo, dala-dala mo, datapwa’t madalas gamitin ng iba kaysa sa iyo.
Sagot: Pangalan
101. Ang laylayan ay maikli, patalikwas pa ang lupi.
Sagot: Pantalon
102. Dalawang pinipit na suman, nagmula sa puklo at hindi sa baywang; magingat ka katawan at baka ka mahubaran.
Sagot: Pantalon
103. Hinila ko ang tadyang, lumapad ang tiyan.
Sagot: Payong
104. Maliit na bahay, puno ng mga patay.
Sagot: Posporo
105. May puno walang bunga, may dahon walang sanga.
Sagot: Sandok
106. May dila nga ngunit ayaw namang magsalita. Kambal sila’t laging magkasama ang isa’t isa.
Sagot: Sapatos
107. Dala mo, dala ka, dala ka pa ng iyong dala.
Sagot: Sapatos
108. Buto’t-balat, lumilipad.
Sagot: Saranggola
109. Kalesa ko sa Infanta, takbo nang takbo pero nakaparada.
Sagot: Silyang tumba-tumba
110. Ang ngalan ko ay iisa, ang uri ko’y iba-iba, gamit ako ng balana, sa daliri makikita.
Sagot: Singsing
111. Bumili ako ng alipin, mataas pa sa akin.
Sagot: Sombrero
112. Hindi hayop, hindi tao, pumupulupot sa tiyan mo.
Sagot: Sinturon
113. Isang panyong parisukat, kung buksa’y nakakausap.
Sagot: Sulat
114. Likidong itim, pangkulay sa lutuin.
Sagot: Toyo
115. Malambot na parang ulap, kasama ko sa pangangarap.
Sagot: Unan
116. Isang hukbong sundalo, dikit-dikit ang mga ulo.
Sagot: Walis
117. Aling dahon sa mundo ang iginagalang ng tao?
Sagot: Watawat
118. Isang pirasong tela lang ito, sinasaluduhan ng mga sundalo.
Sagot: Watawat
119. Nakakaluto’y walang init, umuusok kahit na malamig.
Sagot: Yelo
120. Itapon mo kahit saan, babalik sa pinanggalingan.
Sagot: Yoyo
121. Dumaan ang hari, nagkagatan ang mga pari.
Sagot: Zipper
122. Dumaan si Tarzan, bumuka ang daan.
Sagot: Zipper
Have you every seen or used a “kulambo,” “kudkuran ng niyog,” and “silyang tumba-tumba”? Some of these things may not be so common anymore, but they are certainly part of the Philippine culture.
Video: More Examples of Bugtong
All of these riddles are pretty cool, right?! Here is a video featuring more interesting “bugtong” shared by the “Araling Filipino” YouTube channel:
Summary
The Filipino language is rich in literary forms such as the “bugtong.” These riddles are a great way to learn not only about words, but also about the Filipino culture. Notice that there are also many riddles whose answers refer to the Pinoy way of life (e.g. food, agriculture, religion, etc.). Hence, learning these riddles is a fantastic way to introduce Philippine language and culture, especially to children of overseas Filipino workers (OFWs) or even to foreigners who are keen on learning about the Philippines.
We certainly hope that you have enjoyed reading (and guessing the answers to) the above list of “bugtong” or Filipino riddles. You could try these out with your family and friends, or use them as part of a fun, educational game during parties. If you know about any other “bugtong” that should also be on this list, do share them in the comments below!
READ NEXT: How to Enroll in a Free TESDA Language Course